การศึกษาการพัฒนาก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้าเพื่อลดต้นทุน กรณีศึกษา ฟาร์มเห็ดหนองแสง บ้านทับกุง ตำบลทับกุง อำเภอหนองแสง จังหวัดอุดรธานี

แบบประเมินคุณค่าของโครงการที่เกี่ยวข้องกับการสร้างเสริมสุขภาพ

ชื่อโครงการ การศึกษาการพัฒนาก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้าเพื่อลดต้นทุน กรณีศึกษา ฟาร์มเห็ดหนองแสง บ้านทับกุง ตำบลทับกุง อำเภอหนองแสง จังหวัดอุดรธานี

ระยะเวลาโครงการ 1 มกราคม 2562 - 31 มีนาคม 2562

แบบประเมินคุณค่าของโครงการที่เกี่ยวข้องกับการสร้างเสริมสุขภาพ เป็นการคุณค่าที่เกิดจากโครงการในมิติต่อไปนี้

  • ความรู้ด้านการสร้างเสริมสุขภาพและนวัตกรรมเชิงระบบสุขภาพชุมชน
  • การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่มีผลต่อสุขภาวะ
  • การปรับเปลี่ยนสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาวะ
  • ผลกระทบเชิงบวกและนโยบายสาธารณะที่เอื้อต่อการสร้างสุขภาวะชุมชน
  • กระบวนการชุมชน
  • มิติสุขภาวะปัญญา / สุขภาวะทางจิตวิญญาณ

คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น
ผลที่เกิดขึ้นรายละเอียด/การจัดการหลักฐาน/แหล่งอ้างอิงแนวทางการพัฒนาต่อ
ใช่ไม่ใช่

1. เกิดความรู้ หรือ นวัตกรรมชุมชน

คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น
ผลที่เกิดขึ้นรายละเอียด/การจัดการหลักฐาน/แหล่งอ้างอิงแนวทางการพัฒนาต่อ
ใช่ไม่ใช่
1. ความรู้ใหม่ / องค์ความรู้ใหม่

 

 

 

คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น
ผลที่เกิดขึ้นรายละเอียด/การจัดการหลักฐาน/แหล่งอ้างอิงแนวทางการพัฒนาต่อ
ใช่ไม่ใช่
2. สิ่งประดิษฐ์ / ผลผลิตใหม่

 

 

 

คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น
ผลที่เกิดขึ้นรายละเอียด/การจัดการหลักฐาน/แหล่งอ้างอิงแนวทางการพัฒนาต่อ
ใช่ไม่ใช่
3. กระบวนการใหม่

วิธีดำเนินการและแผนการทดลอง การพัฒนาก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้าเพื่อลดต้นทุน : กรณีศึกษา ฟาร์มเห็ดหนองแสง บ้านทับกุง ตำบลทับกุง อำเภอหนองแสง จังหวัดอุดรธานี มีวิธีการดำเนินโครงการดังต่อไปนี้ 3.1 ศึกษาสูตรก้อนเห็ดนางฟ้า 3.2 การใช้แบบบันทึกการทดลอง 3.3 การทดสอบประสิทธิภาพ 3.4 แผนการทดลอง 3.1 ศึกษาสูตรก้อนเห็ดนางฟ้า สูตรที่ 1 ขี้เลื่อย ส่วนผสม 1. ขี้เลื่อยยางพาราแห้งสนิทจำนวน 2 กระสอบ 2. รำละเอียด จำนวน 1 กรัม 3. ปูนขาว จำนวน 100 กรัม 4. ยิปซัม จำนวน 200 กรัม 5. ภูไมท์ซัลเฟต จำนวน 100 กรัม 6. ดีเกลือ จำนวน 50 กรัม 7. น้ำสะอาด จำนวน 2,500 มิลลิลิตร 8. EM จำนวน 1 ลิตร 9.เชื้อเห็ดนางฟ้า จำนวน 2 ขวด

ขั้นตอนการทำ 1. โรยรำละเอียดลงบนขี้เลื่อย ตามด้วยปูนขาว ยิปซัม และภูไมท์ซัลเฟต ตามอัตราส่วนที่กำหนด 2. คลุกเคล้าส่วนผสมทุกอย่างให้เข้ากัน บรรจุลงถุงพลาสติก และใช้มือกดให้ขี้เลื่อยยุบตัวแน่น
3. ใส่คอขวดที่ปากถุง รัดด้วยยางรัด 4. นำก้อนเชื้อเห็ดไปนึ่งในเตานึ่ง 3 ชั่วโมง และปล่อยทิ้งไว้ให้เย็นเพื่อรอใส่เชื้อเห็ด 5. ใส่หัวเชื้อเห็ด ถุงละประมาณ 1 ช้อนชา จากนั้นปิดฝาไว้เหมือนเดิม 6. นำก้อนเชื้อไปวางไว้ในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวก ปราศจากมด แมลง และไม่ให้โดนแดด 7. ทิ้งก้อนเชื้อไว้ประมาณ 40 วัน เชื้อเห็ดจะเดินเต็มก้อนมองเห็นเป็นเส้นใยสีขาวจนเต็มถุง และนำก้อนเชื้อที่ได้ไปไว้ในโรงเปิดดอกเห็ด 8. เมื่อครบ 45 วัน เส้นใยเห็ดเริ่มแก่เต็มที่จะเริ่มเห็นดอกเห็ดขึ้นในถุง สูตรที่ 2 ฟางข้าว ส่วนผสม 1. ฟางข้าว จำนวน 2 กระสอบ 2. เชื้อเห็ด จำนวน 2 ขวด 3. น้ำสะอาด จำนวน 2,500 มิลลิลิตร

ขั้นตอนการทำ 1. นำฟางข้าวลงไปแช่น้ำ 1 - 2 ชั่วโมง 2. ใช้มีดสับฟางข้าวให้เป็นท่อน ๆ ความยาวประมาณ 18 - 20 เซนติเมตร 3. บรรจุลงถุงพลาสติก และใช้มือกดให้ฟางข้าวยุบตัวแน่นจนเต็มถุง 4. ใส่คอขวดที่ปากถุง และรัดด้วยยางรัด 5. นำก้อนเชื้อเห็ดไปนึ่งในเตานึ่ง 3 ชั่วโมง และปล่อยทิ้งไว้ให้เย็นเพื่อรอใส่เชื้อเห็ด 6. ใส่หัวเชื้อเห็ด ถุงละประมาณ 1 ช้อนชา จากนั้นปิดฝาไว้เหมือนเดิม 7. นำก้อนเชื้อไปวางไว้ในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวก ปราศจากมด แมลง และไม่ให้โดนแดด 8. ทิ้งก้อนเชื้อไว้ประมาณ 45 วัน เชื้อเห็ดจะเดินเต็มก้อนมองเห็นเป็นเส้นใยสีขาวจนเต็มถุง และนำก้อนเชื้อที่ได้ไปไว้ในโรงเปิดดอกเห็ด 9. เมื่อครบ 50 วัน เส้นใยเห็ดเริ่มแก่เต็มที่จะเริ่มเห็นดอกเห็ดขึ้นในถุง สูตรที่ 3 แกลบ ส่วนผสม 1. แกลบ จำนวน 2 กระสอบ 2. ปูนขาว จำนวน 100 กรัม 3. ยิปซัม จำนวน 200 กรัม 4. ภูไมท์ซัลเฟต จำนวน  100 กรัม 5. ดีเกลือ จำนวน 50 กรัม 6.เชื้อเห็ดนางฟ้า จำนวน  2 ขวด 7. น้ำสะอาด จำนวน 2,500 มิลลิลิตร ขั้นตอนการทำ 1. โรยรำละเอียดลงบนแกลบ ตามด้วยปูนขาว ยิปซัม และภูไมท์ ตามอัตราส่วนที่กำหนด 2. คลุกเคล้าส่วนผสมทุกอย่างให้เข้ากัน บรรจุลงถุงพลาสติก และใช้มือกดให้แกลบยุบตัวแน่น    จนเต็มถุง 3. ใส่คอขวดที่ปากถุง และรัดด้วยยางรัด 4. นำก้อนเชื้อเห็ดไปนึ่งในเตานึ่ง 3 ชั่วโมง และปล่อยทิ้งไว้ให้เย็นเพื่อรอใส่เชื้อเห็ด 5. ใส่หัวเชื้อเห็ด ถุงละประมาณ 1 ช้อนชา จากนั้นปิดฝาไว้เหมือนเดิม 6. นำก้อนเชื้อไปวางไว้ในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวก ปราศจากมด แมลง และไม่ให้โดนแดด 7. ทิ้งก้อนเชื้อไว้ประมาณ 45 วัน เชื้อเห็ดจะเดินเต็มก้อนมองเห็นเป็นเส้นใยสีขาวจนเต็มถุง และนำก้อนเชื้อที่ได้ไปไว้ในโรงเปิดดอกเห็ด 8. เมื่อครบ 50 วัน เส้นใยเห็ดเริ่มแก่เต็มที่จะเริ่มเห็นดอกเห็ดขึ้นในถุง

สูตรที่ 4 ขี้มันสำปะหลัง
  ส่วนผสม 1. ขี้มันสำปะหลัง จำนวน 2 กระสอบ 2. ปูนขาว จำนวน 100 กรัม 3. ยิปซัม จำนวน 200 กรัม 4. ภูไมท์ซัลเฟต จำนวน 100 กรัม 5. ดีเกลือ จำนวน 50 กรัม 6.เชื้อเห็ดนางฟ้า จำนวน 2 ขวด 7. น้ำสะอาด จำนวน 2,500 มิลลิลิตร

ขั้นตอนการทำ 1. โรยรำละเอียดลงบนขี้มันสำปะหลัง ตามด้วยปูนขาว ยิปซัม และภูไมท์ ตามอัตราส่วนที่กำหนด 2. คลุกเคล้าส่วนผสมทุกอย่างให้เข้ากัน บรรจุลงถุงพลาสติก และใช้มือกดให้มันสำปะหลังยุบตัวแน่น จนเต็มถุง 3. ใส่คอขวดที่ปากถุง และรัดด้วยยางรัด 4. นำก้อนเชื้อเห็ดไปนึ่งในเตานึ่ง 3 ชั่วโมง ปล่อยทิ้งไว้ให้เย็นเพื่อรอใส่เชื้อเห็ด 5. ใส่หัวเชื้อเห็ด ถุงละประมาณ 1 ช้อนชา จากนั้นปิดฝาไว้เหมือนเดิม 6. นำก้อนเชื้อไปวางไว้ในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวก ปราศจากมด แมลง และไม่ให้โดนแดด 7. ทิ้งก้อนเชื้อไว้ประมาณ 30 วัน เชื้อเห็ดจะเดินเต็มก้อนมองเห็นเป็นเส้นใยสีขาวจนเต็มถุง นำก้อนเชื้อที่ได้ไปไว้ในโรงเปิดดอก 8. เมื่อครบ 35 วัน เส้นใยเห็ดเริ่มแก่เต็มที่จะเริ่มเห็นดอกเห็ดขึ้นในถุง

 

  1. ปรับปรุงก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้า โดยพัฒนาส่วนผสมและสูตรการผลิตต่าง ๆ เพื่อให้ได้ผลผลิตเพิ่มมากขึ้น ก้านดอกเห็ดอวบ ดอกโต มีน้ำหนัก
  2. เพิ่มช่องทางในการจัดจำหน่ายโดยการส่งขายให้กับโรงงานต่าง ๆ เพื่อนำเห็ดไปแปรรูปและหาพ่อค้าคนกลางในพื้นที่อื่นๆ เพื่อครอบคลุมพื้นที่จังหวัดใกล้เคียงมากขึ้น
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น
ผลที่เกิดขึ้นรายละเอียด/การจัดการหลักฐาน/แหล่งอ้างอิงแนวทางการพัฒนาต่อ
ใช่ไม่ใช่
4. วิธีการทำงาน / การจัดการใหม่

 

 

 

คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น
ผลที่เกิดขึ้นรายละเอียด/การจัดการหลักฐาน/แหล่งอ้างอิงแนวทางการพัฒนาต่อ
ใช่ไม่ใช่
5. การเกิดกลุ่ม / โครงสร้างในชุมชนใหม่

 

 

 

คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น
ผลที่เกิดขึ้นรายละเอียด/การจัดการหลักฐาน/แหล่งอ้างอิงแนวทางการพัฒนาต่อ
ใช่ไม่ใช่
6. แหล่งเรียนรู้ใหม่

 

 

 

คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น
ผลที่เกิดขึ้นรายละเอียด/การจัดการหลักฐาน/แหล่งอ้างอิงแนวทางการพัฒนาต่อ
ใช่ไม่ใช่
7. อื่นๆ