การพัฒนานวัตกรรมเพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางสังคมผู้สูงอายุในจังหวัดกาฬสินธุ์
ข้อมูลโครงการ
ชื่อโครงการ | การพัฒนานวัตกรรมเพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางสังคมผู้สูงอายุในจังหวัดกาฬสินธุ์ |
สถาบันอุดมศึกษาหลัก | |
หน่วยงานหลัก | คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ |
หน่วยงานร่วม | องค์การบริหารส่วนตำบลคลองขาม |
ชื่อชุมชน | ชุมชนบ้านโคกสี ตำบลคลองขาม อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์ |
ชื่อผู้รับผิดชอบ | นายโสภณ มูลหา |
ที่อยู่ผู้รับผิดชอบ | 62/1 ถนนเกษตรสมบูรณ์ ตำบลกาฬสินธุ์ อำเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์ |
ชื่อผู้ร่วมโครงการ/สาขา | -ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ปวิชญา ณัฏฐากรกุล สาขาวิชานวัตกรรมเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น -ผู้ช่วยศาสตราจารย์ทรงเกียรติ ซาตัน สาขาวิชานวัตกรรมเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น -ผู้ช่วยศาสตราจารย์พรพิมล พิมพ์แก้ว สาขาวิชานิติศาสตร์ -ผู้ช่วยศาสตราจารย์คมกริช ทองนาค สาขาวิชาสหวิทยาการและนวัตกรรมการศึกษา -ดร.อ๊อต โนนกระยอม สาขาวิชานวัตกรรมเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น -นายปรีชา ทับสมบัติ สาขาวิชานวัตกรรมเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น -นางสาวพรพิทักษ์ เห็มบาสัตย์ สาขาวิชานวัตกรรมเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น -ดร.นพคุณ ทองมวล สาขาวิชาวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ -ดร.วรกร วิชัยโย สาขาวิชาสาธารณสุขศาสตร์ -ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.พิพิธธนวดี สมคะเณย์ สาขาวิชารัฐศาสตร์ |
การติดต่อ | 084-3912686 |
ปี พ.ศ. | 2563 |
ระยะเวลาดำเนินโครงการ | 1 มกราคม 2563 - 30 เมษายน 2563 |
งบประมาณ | 500,000.00 บาท |
พื้นที่ดำเนินงาน
จังหวัด | อำเภอ | ตำบล | ลักษณะพื้นที่ | |
---|---|---|---|---|
กาฬสินธุ์ | place directions | |||
กาฬสินธุ์ | ยางตลาด | คลองขาม | ชนบท | place directions |
รายละเอียดชุมชน
ข้อมูลพื้นฐาน
-ประเทศที่เจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ ก้าวตามสังคมและเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว ทำให้ผู้สูงอายุส่วนหนึ่งซึ่งเป็นผู้ด้อยโอกาสต้องต่อสู้และปรับตัวอย่างมากมายในการดำเนินชีวิต ผู้สูงอายุอีกส่วนหนึ่งก็มีแนวโน้มที่จะกลายเป็นผู้สูงอายุด้อยโอกาสหากขาดการเตรียมตัวที่ดี และทั้งสองกลุ่มมีโอกาสได้รับผลกระทบในประเด็นของความเเหลื่อมล้ำทางสังคมได้สูง นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยที่ศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุโดยมากพบว่าเป็นเพศหญิง จบการศึกษาระดับประถมศึกษา รายได้ต่ำกว่าเส้นความยากจน อาชีพมีทั้งรับจ้างทั่วไป ขายและทำการเกษตร ขาดความสามารถในการดูแลตนเอง เพิ่งเข้าสู่วัยสูงอายุหรือเป็นผู้สูงอายุตอนต้น อยู่ในครอบครัวเดี่ยว ติดสังคม ไม่มีผู้ดูแลหรือถูกทอดทิ้งหรืออยู่ลำพังหรือถูกละเลย การศึกษาน้อยและมีปัญหาสุขภาพ-หากมองแง่การเข้าถึง/ได้รับสิทธิ พบว่า สวัสดิการทางสังคมที่ผู้สูงอายุด้อยโอกาสเข้าถึง/ได้รับมากเป็นการรับเบี้ยยังชีพ การตรวจรักษา/การตรวจคัดกรองสุขภาพเบื้องต้นโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย การอยู่อาศัยในบ้านของตนเอง การใช้ช่องทางพิเศษรับบริการในสถานบริการของรัฐ การได้รับความสะดวก/ปลอดภัยในการใช้ทางลาด บันได ราวจับห้องน้ำสาธารณะและข้อความป้ายสัญลักษณ์ที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุ
-ขณะที่สิทธิสวัสดิการสังคมผู้สูงอายุด้อยโอกาสรู้จักน้อยมาก คือ รับค่าจัดการศพตามประเพณี 2,000 บาท เมื่อเสียชีวิต การช่วยเหลือด้านกฎหมายเมื่อมีคดีความ กู้ยืมเงินเพื่อประกอบอาชีพจากกองทุนผู้สูงอายุหรือจากรัฐ การรับของกิจของใช้ในชีวิตประจำวันที่จัดโดยชุมชนท้องถิ่น เช่น อาหารสำหรับผู้สูงอายุอย่างน้อย 1 มื้อ ผ้าอ้อมผู้ใหญ่
-มีประเด็นที่น่าสนใจไปกว่านั้นจากงานวิจัย ยังพบว่า สวัสดิการทางสังคมที่ผู้สูงอายุด้อยโอกาสไม่เคยรับบริการ ไม่เคยเข้าถึงและไม่ต้องการ คอ การช่วยเหลือด้านกฎหมายเมื่อมีคดีความ ครอบครัวอุปการะ การอาศัยในสถานสงเคราะห์หรือบ้านพักคนชรา การขอสนับสนุนอุปกรณ์อำนวยความสะดวกหรือช่วยเหลือเมื่อมีปัญหาการเคลื่อนไหวและสิทธิสวัสดิการสังคมที่ผุ้สูงอายุด้อยโอกาสไม่เคยรับบริการ ไม่เคยเข้าถึง แต่ต้องการ ได้แก่ การดูแล/ช่วยเหลือจากสมาชิกในครอบครัวเมื่อยากลำบาก ค่าจัดการศพตามประเพณีเมื่อเสียชีวิต การเป็นสมาชิกกลุ่มอาชีพในชุมชน กลุ่มออมทรัพย์ สหกรณ์ ชมรม เครือข่ายผู้สูงอายุ กองทุนสวัสดิการชุมชน บริการซ่อมบ้าน การช่วยเหลือด้วยเงิน หรือสิ่งของจากรัฐไม่เกินครั้งละ 3.000 บาทต่อครอบครัวติดต่อกันไม่เกิน 3 ครั้ง และการกู้ยืมเงินเพื่อประกอบอาชีพ
-เหล่านี้ชี้ให้เห็นความเหลื่อมล้ำที่เกิดกับผู้สูงอายุด้อยโอกาสมีทั้ง 1) การเข้าไม่ถึงบริการ ให้บริการไม่ตรงกับความต้องการ 2) ความไม่เป็นธรรม 3) ความไม่เสมอภาค หรือ 4) ทั้งเข้าไม่ถึงบริการ ให้บริการไม่ตรงกับความต้องการ ไม่เป็นธรรม และไม่เสมอภาค
-ทั้งนี้ ชุมชนบ้านโคกสี ตำบลคลองขาม อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นชุมชนที่มีกลุ่มชาติพันธุ์ที่เป็นคนพื้้นเพ และย้ายเข้ามา หรือกลุ่มไทย้อ มีฐานะทางเศรษฐกิจและสังคมแตกต่างกันไป ผู้สูงอายุบางคนยังไม่สามารถเข้าถึงการช่วยเหลือของภาครัฐได้ตามที่ตนเองต้องการ ทำให้ชุมชนต้องหันมาคิดถึงวิธีการ นวัตกรรมใหม่ๆ ที่จะช่วยเหลือผู้สูงอายุกลุ่มเหล่านี้ให้สามาพึ่งพาตนเองได้ และชุมชนยังให้ความสำคัญเพิ่มขึ้นกว่าเดิม
ข้อมูลศักยภาพ/ทรัพยากร
-ภูมิปัญญาท้องถิ่น-ผู้นำที่เข็มแข็ง
-ภาครัฐ
-กลุ่มเครือข่ายผุ้สูงอายุในชุมชน
ข้อมูลประเด็นปัญหา
-ผู้สูงอายุมีการศึกษาระดับประถมศึกษา รายได้ต่ำกว่าเส้นความยากจน อาชีพมีทั้งรับจ้างทั่วไป ขายและทำการเกษตร ขาดความสามารถในการดูแลตนเอง เพิ่งเข้าสู่วัยสูงอายุหรือเป็นผู้สูงอายุตอนต้น อยู่ในครอบครัวเดี่ยว ติดสังคม ไม่มีผู้ดูแลหรือถูกทอดทิ้งหรืออยู่ลำพังหรือถูกละเลย การศึกษาน้อยและมีปัญหาสุขภาพ-ความเหลื่อมล้ำที่เกิดกับผู้สูงอายุด้อยโอกาสมีทั้ง 1) การเข้าไม่ถึงบริการ ให้บริการไม่ตรงกับความต้องการ 2) ความไม่เป็นธรรม 3) ความไม่เสมอภาค หรือ 4) ทั้งเข้าไม่ถึงบริการ ให้บริการไม่ตรงกับความต้องการ ไม่เป็นธรรม และไม่เสมอภาค
ข้อมูลความต้องการเชิงพื้นที่
-การพัฒนานวัตกรรมชุมชนเพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางสังคงผู้สูงอายุในชุมชนบ้านโคกสี โดยต้องเป็นนวัตกรรมที่ชุมชนและผู้สูงอายุร่วมมือคิดค้นขึ้นมาโดยมีข้อตกลงและเงื่อนไขร่วมกันระหว่างชุมชนและผู้สูงอายุประเด็นปัญหาหลัก
ประเด็นที่เกี่ยวข้อง
องค์ความรู้หรือนวัตกรรมที่ใช้ในการดำเนินโครงงาน
-กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนตั้งแต่ระดับครอบครัว วัด โรงเรียน
-การจัดการความเสี่ยงด้วยแนวคิดใหม่
-พลวัตทางสังคมโลก
-สถิติเบื้องต้น
-การบริหารจัดการสุขภาพ นันทนาการ
-กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน
-สื่อดิจิทัล
รายละเอียดโครงการ/หลักการและเหตุผล
คำสำคัญเพื่อการค้นหา
ประเมินคุณค่าโครงการ
คุณค่าที่เกิดขึ้น | ผลที่เกิดขึ้น | ||
---|---|---|---|
1 | เกิดความรู้ หรือ นวัตกรรมชุมชน | ||
2 | เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เอื้อต่อสุขภาพ | ||
3 | การสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพ (กายภาพ สังคม และเศรษฐกิจ) | ||
4 | การพัฒนานโยบายสาธารณะที่เอื้อต่อสุขภาวะ | ||
5 | เกิดกระบวนการชุมชน | ||
6 | มิติสุขภาวะปัญญา / สุขภาวะทางจิตวิญญาณ |